Όνειδος ή αγάπη στην εποχή της πανδημίας
π. Ηλίας Βίλλης (Fr. Elias Villis)

Όταν ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδόφορος, εκ μέρους της Ιεράς Συνόδου της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής, εξέδωσε μια εγκύκλιο σχετικά με το COVID-19, αυτό που βρήκα πιο σκανδαλώδες και τραγικό από την ίδια την πανδημία ήταν η κριτική και φιλάρεσκη φωνή ενός πλήθους «πιστών» (τόσο ιερέων και ιεραρχών όσο και λαϊκών) που μίλησαν εναντίον εκείνων που φοβούνταν να προσεγγίσουν το δισκοπότηρο, ανησυχώντας μην κολλήσουν ή μεταδώσουν την ασθένεια.
Μεταξύ των πιο ανησυχητικών σχολίων που έχω δει ήταν το εξής: «Εάν πιστεύετε ότι θα αρρωστήσετε συμμετέχοντας στη θεία Κοινωνία, είστε αμαρτωλοί και δεν θα ’πρεπε πρέπει να την πλησιάζετε». Κι άλλο ένα: «Πώς μπορείτε να πιστεύετε ότι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού μπορούν να σας αρρωστήσουν;»
Μπορούν πραγματικά, τέτοιου είδους σχόλια, να μας οδηγήσουν στο Θεό; Είναι η πανδημία κάποιου είδους πνευματικός διαγωνισμός, όπου χρειάζεται να αποδείξουμε, στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, πόση περισσότερη πίστη έχουμε από άλλους;
Πριν συνεχίσω, επιτρέψτε μου να σας βεβαιώσω ότι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού δεν μπορούν να αρρωστήσουν κανέναν. Πιστεύουμε και ομολογούμε ότι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού είναι το φάρμακο της αιώνιας ζωής. Και είναι αλήθεια, λόγω του ελέους και της αγάπης Του για μας. Η Ευχαριστία, όπως και η αγάπη του Χριστού, είναι επίσης ένα φάρμακο που υποτάσσει την αλαζονεία. Ως Χριστιανοί, πρέπει να δείξουμε στον κόσμο ότι είμαστε Εκκλησία για όλους τους ανθρώπους της πίστης· γι αυτούς που έχουν ισχυρή πίστη, γι αυτούς που δεν έχουν πίστη και γι αυτούς που παλεύουν με την πίστη.
Όταν ο Κύριος ανέστη εκ νεκρών, εμφανίστηκε στη Μαρία Μαγδαληνή ακριβώς έξω από τον τάφο Του. Όταν η Μαρία πήγε να τον αγγίξει, ο Κύριος είπε «μη με αγγίζεις, γιατί δεν ανέβηκα ακόμα στον Πατέρα μου». Αλλά όταν εμφανίστηκε στους Αποστόλους, ο Θωμάς, ο κατ’ εξοχήν αμφισβητίας, έμαθε ότι είχαν δει τον Κύριο. Ο Θωμάς αποκρίθηκε λέγοντας «αν δεν δω στα χέρια Του του τον τύπον των ήλων, κι αν δεν βάλω το δάκτυλο μου στον τύπο των ήλων, κι αν δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά του, δεν θα πιστέψω» (Ιω. 20:25). Και ο Κύριος εμφανίστηκε στον Θωμά, παρά την αμφιβολία του. Πόσο βαθύ μήνυμα είναι αυτό για όλους μας! Ο Χριστός εμφανίζεται και σε όσους αμφιβάλλουν, λόγω της αγάπης και της συμπόνιας Του, και μας λέει «να μην είστε άπιστοι, αλλά να πιστεύετε». Εμφανίζεται στο δισκοπότηρο και μπορούμε να τον πλησιάσουμε και να τον αγγίξουμε μέσω της Ευχαριστίας, ακόμα κι αν αυτό γίνεται κατ’ ιδίαν για όσους φοβούνται στους καιρούς που περνούμε, και προσκαλεί τους μεταλαμβάνοντες να προσευχηθούν για την αμφιβολία ή το φόβο τους.
Πρέπει να θυμηθούμε την πρώτη Ευχαριστιακή συγκέντρωση ή την πρώτη «Θεία Λειτουργία» στο Μυστικό Δείπνο. Δεν επέτρεψε ο Χριστός στον Ιούδα, αυτόν που θα τον πρόδιδε, να μεταλάβει το σώμα και το αίμα Του; Δεν γνώριζε ο Ενσαρκωμένος Υιός του Ζωντανού Θεού ότι ο Ιούδας θα Τον πρόδιδε, όταν του επέτρεψε, παρόλα αυτά, να συμμετάσχει; Έπλυνε ακόμα και τα πόδια του! Μήπως του ζήτησε να αποχωρήσει από τον Μυστικό Δείπνο; Όχι, κάθε άλλο.
Μπορείτε να φανταστείτε τον πόνο και την αγωνία του ανθρώπου που φοβάται να προσέλθει στο δισκοπότηρο; Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι που παλεύουν με αυτό, αισθάνονται πραγματικά καλά με τον εαυτό τους; Θέλουμε να κάνουμε αυτούς που τους κατέλαβε ο φόβος να νοιώθουν σαν απόβλητοι; Δεν βλέπουμε ότι, επικρίνοντας, κάνουμε τα πράγματα χειρότερα;
Μήπως ο Κύριος επέπληξε την αιμορροούσα γυναίκα όταν πλησίασε για να τον αγγίξει (Μκ. 5:25); Δεν άγγιξε την άκρη του ενδύματός του ενώ αιμορραγούσε; Ή μήπως περίμενε να σταματήσει η αιμορραγία;
Αρνούμαι να πιστέψω ότι, σε κάποιον που σε άλλα θέματα είναι πιστός αλλά δυσκολεύεται να προσεγγίσει το δισκοπότηρο εξαιτίας του φόβου της ασθένειας, ο Κύριος και ο Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός θα έλεγε ποτέ «μείνε μακριά, αφού δεν έχεις πίστη». Δεν είναι αυτός ο Χριστός που προσκυνούμε και λατρεύουμε. Ο Κύριος που προσκυνούμε και λατρεύουμε είναι αυτός που λέει ένα πράγμα σε όλους τους λαούς, ανεξάρτητα από την πίστη ή τις αμαρτίες τους: «Έλα σε μένα, παιδί μου». Ένας άνθρωπος που είναι πιστός, προσευχόμενος, εκκλησιαζόμενος, φιλόπτωχος, που επισκέπτεται τους άρρωστους και τους φυλακισμένους, αλλά που παλεύει με αυτό το ένα θέμα –τον φόβο να προσεγγίσει το δισκοπότηρο στη διάρκεια της πανδημίας– δεν θα ’πρεπε να δέχεται χτυπήματα από τους ζηλωτές της Εκκλησίας, λαϊκούς ή κληρικούς. Κανείς δεν πρέπει να εξισώνει δημοσίως τον φόβο του άλλου με αμαρτία. Ναι, ο Κύριός μας είπε ξανά και ξανά, «να μην είστε άπιστοι, αλλά να πιστεύετε».
Κατά την εκτίμησή μου, ένα από τα πιο βαθιά αποσπάσματα της Γραφής βρίσκεται στο κατά Μάρκον Ευαγγέλιο (Μκ 9:23-25). Όταν κάποιος πατέρας έφερε στον Χριστό τον δαιμονισμένο γιο του για να θεραπευθεί, ο Κύριος του είπε «αν μπορείς να πιστέψεις, όλα είναι δυνατά σε εκείνον που πιστεύει». Αλλά το κείμενο συνεχίζει, προσθέτοντας την σπουδαιότερη προσευχή όλης της Γραφής· ο πατέρας έκλαψε και είπε με δάκρυα «Κύριε, πιστεύω· βοήθα με στην απιστία μου». Ως ιερέας, συχνά λέω αυτήν την προσευχή όταν φεύγω από μια φυλακή ή ένα νοσοκομείο παιδικού καρκίνου. Αυτές οι καταστάσεις, για να είμαι ειλικρινής, κάνουν την πίστη μου να κλονίζεται συθέμελα, και έτσι επαναλαμβάνω αυτή την προσευχή συνέχεια, σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Πώς γιγαντώθηκε η Εκκλησία της Καινής Διαθήκης από έντεκα αποστόλους σε εκατοντάδες πιστούς που βαφτίστηκαν; Ήταν γιατί η πρώιμη εκκλησία ήταν μια κοινότητα αγάπης και ελέους άνευ όρων, και έτσι αντιμετώπιζε την εκδίκηση και την τιμωρία. Ήταν μια κοινότητα συγχώρεσης, υπομονής και συμπόνιας. Αυτό είναι που έκανε τόσους πολλούς να πιστέψουν στον Έναν που είναι ο πλέον φιλεύσπλαχνος και συμπονετικός. Σ’ αυτόν τον Έναν που αγαπά. Οι άπιστοι μεταστράφηκαν επειδή είδαν μια κοινότητα αγάπης, ελέους και συγχώρεσης κάθε κακής πράξης. Βεβαίως, πράγματι και τα θαύματα βοήθησαν στη μεταστροφή των απίστων σε πιστούς του Ευαγγελίου του Χριστού, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, η πιο συγκινητική εμπειρία που έχουμε, είτε πιστοί είτε άπιστοι, είναι όταν πραγματικά μας συγχωρεί και μας αγκαλιάζει αυτός, προς τον οποίο αμαρτήσαμε. Η αγάπη, και όχι ο φόβος, είναι αυτό που μας βάζει στη Βασιλεία του Θεού.
Ο π. Ηλίας Βίλλης είναι ιερέας στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία του Σωτήρος στο Ράι της Νέας Υόρκης και εφημέριος της Ορθόδοξης Χριστιανικής Αδελφότητας του Πανεπιστημίου Φόρντχαμ.